Шокин Шафик Шокинович
1930 жылғы түлек
"Халық Қаһарманы"заваниясының иегері. Қазақ ғалымы-энергетик. Қазақстандағы энергетика ғылымының негізін қалаушы. 6 шақырылған КСРО Жоғарғы Кеңесінің депутаты, 6 шақырылған КСРО Жоғарғы Кеңесі Одағы Кеңесі төрағасының орынбасары, 1964-1967 жылдары Қазақ КСР Ғылым Академиясының президенті. Қазақ энергетика ғылыми-зерттеу институтының негізін қалаушы және бірінші директоры. Қазақ КСР Ғылым Академиясының академигі (1954), техника ғылымдарының докторы (1954), профессор (1956), Қазақстанның Халық батыры (1996). Қазақстан энергетикасы саласындағы ауқымды жобалардың авторы және бастамашысы, академик Қ. и. Сәтбаевтың сахабаларының бірі ретінде танымал болды.
1944 жылы энергетика секторы негізінде Шокин Қазақстандағы энергетика жөніндегі алғашқы ғылыми мекеме болып табылатын Қазақ энергетика ғылыми-зерттеу институтын ұйымдастырды.
Шокин институттың негізгі ғылыми бағыттары бойынша эксперименттік базалар құру мәселелеріне көп көңіл бөлді. Оның басшылығымен жобаланып, қолданыстағы су электр станциясы, қуаты 750 кВт, атыс моделі тонки қазандық Ермак ГРЭС масштабтағы 1:5, жақындатылған өндірістік энерготехнологические циклонные камера, эксперименттік стенд газдан тазалауға арналған Ермак ГРЭС, зертханалар жұқа және ірі ауқымды зерттеулер оттықтары мен шілтерлерді, ЖЭС жану көмір бөлшектердің тозу энергетикалық жабдықтарды, шлакования қыздыру беттерін, плазмотрона, шаңды газды қалдықтарды, плазмалық және от тәсілдерін дайындау отын, гидро-күлді шығару, градирнялар, ЖЭС және басқа да. Сол кезде ұйымдастырылған эксперименттік базалардың көпшілігінде әлемде теңдесі жоқ.
Сондай-ақ, Шокин электромеханикалық шеберхана ұйымдастырды, содан кейін институтта ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін ақыл-ой қондырғылары мен жабдықтары жасалған шағын зауытқа айналды.
Ұлы Отан соғысы кезінде Қазақ КСР-де энергетика саласында жоғары оқу орындары болған жоқ, нәтижесінде республика осы салада кадрлар тапшылығын бастан кешірді. Осыған байланысты Ш.Шокин энергетика саласындағы ғылыми кадрларды тәрбиелеуге ерекше назар аударды. Мәселен, оның тікелей басшылығы кезеңінде Энергетика ҚазҒЗИ-да институт ғалымдарының негізгі қаңқасын құрайтын 20 ғылым докторы және 200-ден астам ғылым кандидаттары дайындалды.
КСРО Энергетика министрлігінің ҚазҒЗИ академик Шокиннің басшылығы кезінде елдегі энергетикалық бейіндегі ең ірі және прогрессивті ғылыми мекемелердің біріне айналды. Академик Чокиннің барлық ірі ғылыми жетістіктері мен Қазақстанның энергетика саласындағы басты ғылыми жаңалықтары осы институтпен байланысты. Оның қабырғаларында Қазақстан энергетикасын дамытудың ғылыми-техникалық болжамының кешенді жүйесі, Ертіс — Қарағанды каналы, Қапшағай ГЭС, Сібір өзендерінің бұрылысы жобалары әзірленді. Чокиннің көптеген монографиялары, соның ішінде" Қазақстан энергетикасы " аталған институтта жұмыс істеген кезде жазылған.